Bahçe kültürünün çok önemli olduğu coğrafyada yer alan tarihi boyunca halkın kullanımına açık sivil bir bahçe olarak özgün bir değer ortaya koymaktadır.30’dan fazla medeniyetin izlerini taşıyan bölgede, 8 bin yıllık tarihiyle bahçe olarak var olmasıyla, tarımsal değerinin dışında, kültürel ve tarihi olarak da özgün bir yere sahiptir.

2018 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne girdi.Türkiye'de de’’ 2019 Göbeklitepe Yılı” ilan edildi.Yaklaşık 12 bin yıllık geçmişiyle insanlık tarihini değiştirdi.Dünyanın bilinen en eski ve en büyük tapınma (kült) merkezi sayılan Göbeklitepe ile dinsel inanışın yerleşik yaşama geçişteki etkisi kanıtlandı.

Yapı 639 yılında Hz. ömer Döneminde şehrin merkezindeki en büyük mabet "Mar Torna" Kilisesinin bulunduğu alana inşa edildi.751 yılına tarihlenen ünlü Şam Emeviye Cami'nin Anadolu'ya yansıması olarak yorumlanan Diyarbakır Ulu Cami,İslam âleminin 5. harem-i Şerifi olarak kabul edilmektedir.

Halil-ür Rahman Gölü'nün hemen güneyinde, Urfa Kalesinin önünde yer almaktadır. Rivayetlere göre, Hz İbrahim ateşe atıldıktan sonra, Nemrut'un kızı Zeliha da Hz. İbrahim'i çok sevdiğinden ve ona inandığından ateşe atılmasına dayanamaz, o da kendisini ateşe atar. Zeliha'nın düştüğü yer de bir göle dönüşür.

Diyarbakır'ın ilk yerleşim yeri olan İç Kale'de bulunan Diyarbakır Arkeoloji Müzesi Diyarbakır ve çevresinden sağlanan çoğunluğu Hitit, Asur, Roma, Bizans, Artuklu, Akkoyunlu ve Osmanlılara ait eserlerin sergilendiği müzede bölgede bulunan Neolitik çağa ait eserler de bulunmaktadır. Arkeolojik ve Etnografik eserlerin sayısı 10.000'i aşmaktadır.

Şanlıurfa’nı Ceylanpınar ilçesinde TİGEM bünyesinde faaliyet gösteren Ceylanpınar Tarım İşletmeleri’nde nesli azalan ceylanların tekrardan sayılarının artırılması amacıyla 1982 yılında ilk yetiştiricilik girişimlerine başlanmıştır. Ceylanlar genellikle sürüler halinde yaşarlar.

Şehrin güneyinde, Mardin Kapısı dışında ve şehre 3 km. mesafededir.1065 tarihinde Mervaniler döneminde Übeyd oğlu Yusuf isimli bir mimar tarafından inşa edildiği üzerindeki kitabeden anlaşılmaktadır. Kesme bazalt taştan 10 gözlü olarak inşa edilmiştir.

Şanlıurfa’nın ilçesi olan Halfeti, 2000 yılında Birecik Barajı’nın yapımıyla sular altında alan köyleri, Rum Kalesi, camileri, mağaraları ve endik bitki olan Siyah Gül’e ev sahipliği yapmaktadır.Tarihi Asur'lulara dayanan Halfeti, Türkiye’de 15 yavaş şehir(cittlaSlow)arasına 2013 yılında girmiştir.