Gap Eylem Planı Revizyon Toplantısı Diyarbakır'da Gerçekleştirildi

Plan kapsamında sürdürülen çalışmaların ardından GAP bölgesi yatırımlarının merkezi bütçe içindeki payının yüzde 7'den yüzde 14'e yükseldiğini belirten Bakan Yılmaz, böylece 2007 yılında yüzde 62,2 olan GAP'ın genel nakdi gerçekleşme oranının 4 yılda yüzde 86'ya ulaştığını söyledi. Bölgede sulamaya açılan alanın 370 bin 418 hektara ulaştığını, yıllardır barajlarda depolanmış olan suyu alana taşıyacak sulama ana kanallarının inşaatına başlandığını kaydeden Bakan Yılmaz, şöyle konuştu: “498 bin 728 hektar alana hizmet edecek ana kanalların inşaatına başlanmış ve büyük bölümü 2012 yılı sonunda tamamlanma aşamasına gelmiştir. Aynı zamanda 270 bin hektar alanı sulayacak sulama şebekelerinin proje yapımları da bitirilmek üzeredir. 2012 yılında inşaat ihaleleri yapılacaktır. Böylece yeni plan döneminde sulamaya açılan alan miktarı da hızla artacaktır. Sulama yatırımları ile eş zamanlı ve koordineli olarak gerçekleştirilen ve 2,1 milyon hektar alanı kapsayan toplulaştırma çalışmaları da 2012 yılı içinde tamamlanacaktır.

Bakan Yılmaz: GAP’ın Enerji Yatırımları Yüzde 90’a Çıkacak

GAP kapsamındaki enerji yatırımlarında fiziki gerçekleşme oranı yüzde 74 düzeyini korumaktadır. Ama eylem planı kapsamında inşaatı devam eden ve Dicle Nehri'nin en büyük barajı olan Ilısu Barajı'nın tamamlanmasıyla bu oran yüzde 90'ı aşacak ve Cizre Barajı'nın yapımının da önü açılacaktır. GAP kapsamındaki santraller hala ülkemizin hidroelektrik üretiminin yarısını sağlamaktadır.”
Bakan Yılmaz, eğitim, sağlık ile istihdam gibi toplumsal gelişmenin temelini oluşturan alanlarda da gerçekleştirilen yatırımlar ile sosyal göstergelerde hızlı ve olumlu gelişmeler yaşandığını söyledi. Bölgede okullaşma oranının yükselerek ülke ortalamasına yaklaştığını, yeni kurulan üniversitelere destek verilmesi sonucu fakülte sayısı, program sayısı ve üniversiteye kabul edilen öğrenci sayısının artığını anlatan Yılmaz, bu sayede öğrencilerin daha modern koşullarda eğitim olanağına kavuştuğunu vurguladı.
Bakan Yılmaz, aynı süreçte sağlık hizmetlerinin kalitesinin de yükseldiğini belirterek, şöyle dedi: “GAP illerinde 2008 yılında yüzde 78.8 olan hastanede doğum oranı 2011 yılında yüzde 91.2'ye yükselmiştir. Anne ölüm oranı 2008 yılında yüz binde 38 iken, 2011 yılında yüz binde 19,7’ye düşmüştür. Bebek ölüm oranı 2009 yılında binde 20 iken, 2011 yılı sonunda binde 14'e düşmüştür. Bölgenin altyapı yatırımları önemli ölçüde tamamlanmıştır. Eylem planı, döneminde yapılan yaklaşık bin 500 kilometrelik il ve devlet yolu ile bölgenin karayolu ağı iyileştirilmiştir. Bölgedeki yatırımların artması ekonomik göstergelerde de olumlu değişikliklere neden olmuştur. TÜİK verilerine göre, 2009 yılında GAP Bölgesi'nde yüzde 17.4 olan işsizlik oranı, 2011 yılında yüzde 11.7'ye düşmüştür.

Bakan Yılmaz: GAP'ı Daha İleriye Taşımayı Hedefliyoruz

Geçen 5 yıllık süre içerisinde bölgede yaşanan değişimler ve gelişmeler, yapılan yeni araştırmalar da göz önüne alınarak yenilikçi, sürdürülebilir, ekonomik ve toplumsal gelişmeyi hızlandırıcı ve istihdamı artırıcı yeni projeler ve programlar geliştirerek uygulamaya koymak bölgesel gelişmeye büyük bir ivme kazandıracaktır. Bölgenin rekabet gücünü artırmak, katma değeri yüksek ürünlere yönelmek ve yaratılan katma değerin önemli bir kısmının bölgede kalmasını sağlamak, altyapıya yapılan yatırımlarla doğan potansiyeli tam olarak kullanmak ekonomik kalkınmaya hız verecektir. İnsanı hedef alan, çevreye duyarlı, sürdürülebilir, gelir eşitsizliğini giderici, dezavantajlı alanları ve grupları önceleyen programlar ve projeler geliştirmek toplumsal refah ve huzurun önünü daha çabuk açacaktır. Kısacası, bugüne kadar yapılan yatırımların hızlandırıcı etkisini yeni uygulamalarla daha da artırarak GAP'ı daha ileriye taşımayı hedefliyoruz. Bu nedenle Eylem Planını revize ediyoruz.”

Bakan Yılmaz: GAP Projesi hepimizin geleceğine yapılan bir yatırımdır

GAP Projesi'nin artık sadece enerji ve sulama yatırımlarından oluşan bir altyapı projesi olarak değil, yerel girişimleri harekete geçiren entegre bir bölgesel gelişme programı olarak ele alındığını vurgulayan Bakan Yılmaz, “GAP Projesi hepimizin geleceğine yapılan bir yatırımdır. GAP'a yapılacak yatırımlar, 21. yüzyılda Türkiye'nin dünyada rekabet gücünü sağlaması ve kendine yeterliliği anlamında fayda sağlayacaktır. GAP sadece Güneydoğu Anadolu Bölgesi için değil tüm Türkiye için başarı, kalkınma ve zenginlik sağlayacaktır. Tüm bunların yanı sıra proje, insanların refah seviyesini artırarak, sosyal barışı, huzuru tesis etmek açısından da son derece önemlidir. Ülkemizin göz bebeği GAP'a büyük ivme kazandıran ve kazandırmaya devam edecek olan GAP Eylem Planı'nın revizyonu, sivil toplum, özel sektör ve kamunun ortak çalışmasıyla hazırlanacak ve hızla hayata geçirilecektir.”

Bakan Yılmaz: Silvan Barajı’na Herkes Sahip Çıkmalı

Bakan Cevdet Yılmaz, bir süre önce 4 bakanın katılımıyla Silvan Barajı'nın temel atma törenin gerçekleştirildiğini anımsatarak, bu barajın Atatürk Barajı'ndan sonra en büyük sulama barajı olacağını kaydetti. Bu baraj kapsamındaki projelerin 4-5 yıllık süre içerisinde aşama aşama hayata geçeceğini kaydeden Yılmaz, sözlerini şöyle tamamladı: “Halkımızın istihdamını refahını arttıracak olan bu baraj aynı zamanda cazibeyle sulamaya yapma imkanı sağlayacağı için vatandaşla devlet arasındaki enerji meselesini de çözecek bir projedir. Vatandaşımız artık enerjiye fazla para ödemek zorunda kalmayacak. Neresinden bakarsanız bakın Silvan Baraj Projesi hayati bir proje ve herkesin sahip çıkması gereken bir projelerdir. Burada da bir üzüntümü açıkça söylemek isterim. Bakın bu projeye saldırılar oluyor. Bana göre bu saldırı halkımıza yapılmış bir saldırıdır, halkımızın ekmeğine yapılan bir saldırıdır. Halkımızın da bu konularda çok net bir şekilde tavır alması gerektiğini düşünüyorum. Bu projeler, bölgemizin kalkınması ve gelişmesi için olmazsa olmaz projelerimizdir. Ne olursa olsun kim ne yaparsa yapsın biz doğru bildiğimizi yapmaya devam edeceğiz. Bu yatırımlarımızdan en ufak bir geri adım atmayacağız. Halkımızın, ülkemizin yararına olan bu yatırımları kararlı bir şekilde bütün fedakârlıkları yaparak hayata geçireceğiz.”

Bakan Yılmaz: Diyarbakır Derin Tarihi Kültürel Alt Yapısı Olan Bir Bölgedir

Bakan Yılmaz, “Bu bölge sıradan bir bölge değil. Diyarbakır bölgesi tarihte bereketli hilal denilen, bir çok uygarlığa beşiklik yapmış olan ve derin tarihi kültürel alt yapısı olan bir bölgedir. Büyük uygarlıklara ev sahipliği yapmış ve dünyaya da buradan kültürel ve ekonomik anlamda zenginlik yaymıştır. Biz istiyoruz ki bu bölge yeniden tarihte sahip olduğu bu güzel özelliklere 21. Yüzyıl şartlarında yeniden ulaşsın ve parlayan bir yıldız olsun. Hem ülkemiz hem de dünya için katkılar sunan, katma değer üreten, yenilikler yapan ve farklı fikirler geliştiren bir bölge olsun. Şimdi bile birçok yenilik yapmış durumdayız. Zeminimiz güçlü bu zemin üzerine yeni yapılar ve fikirlerle bunları çok daha güçlendirerek insan ve üretim odaklı bir kalkınma anlayışı içerisinde bu süreci devam ettireceğiz. Bugün bu toplantıdaki fikir alışverişinden çok faydalandık herkese çok teşekkür ediyorum” diye konuştu.

Vali Güvenç: Bölgeye 16,7 Katrilyon TL Yatırım Gerçekleştirildi

Toplantı sonrası bir değerlendirme konuşması yapan Karacadağ Kalkınma Ajansı Yönetim Kurulu Başkanı ve Şanlıurfa Valisi Celalettin Güvenç, “Öncelikle hem bir İlin Valisi olarak hem de Türkiye Cumhuriyetinin bir evladı olarak, Türkiye Cumhuriyeti hükümetine ve Başbakanına teşekkür ediyorum. Bir kardeşimiz, çok şükür Diyarbakır da kalkınma ile ilgili bir toplantı yapıldı dedi, biz bu toplantıların çok yapılmasını arzu ediyoruz. Heyecanlı tartışmaların istihdam adına, kalkınma adına, ekonomi, kültür adına yapılmasını arzu ediyoruz. Her türlü handikaba karşı yapıyoruz da. Rakamlara baktığımızda GAP Eylem Planı çerçevesinde, 2008 den bu yana harcanan para, 13 Katrilyon 600 Trilyon TL. Aynı dönemde genel bütçeden bu illere yapılan yatırımın tutarı 3 Katrilyon 150 Trilyon TL. Toplamda 16 Katrilyon 750 Trilyon TL . Bu millet bu Devlet, bölgenin çehresi değişsin istihdam artsın, insanlarımızın yüzü gülsün, eğitim seviyesi yükselsin, altyapı eksiklikleri tamamlansın diye harcanmış. Arıca KÖYDES ödeneğinden harcanan 1 Katrilyon da bunun içinde yok. Belediyelerin yaptığı yatırımlar bunun içinde yok. Tüm bunları toplarsak bölgemize harcanan para 2008 den bu yana yaklaşık 25 Katrilyon tutarında. Bugünleri görebildik diye şükrediyoruz. Bu ülke 2002 de 2 Milyar dolar için, ABD tarafından sıkıştırılan bir ülke. Bu ülke Başbakanının ifadesiyle 70 cente muhtaç olduğu günleri yaşayan bir ülke. Yine bu ülke 1923 de kurulduğunda 2,7 milyon nüfusu olup, 45 Dolar Milli Geliri olan bir ülke. 2002 yılında Ülkemiz Milli geliri 2000 dolardı. Buğun 10444 Dolar milli gelire ulaştık. Ekonomiyi konuşan, altyapı tesislerini tamamlayan, Hakkâri’den, Edirne ye kadar tüm bölgelerinin kalkınmasını hedefleyen bir ülke ve artık Ülkemizi, Ankara da kapalı kapılar ardında değil, Böyle Diyarbakır da, Hakkâri’de, Ticaret Odalarıyla, belediyelerle, esnaf odalarıyla, kadın dernekleriyle, sivil toplum la beraber tartışan, üretime yönelik çalışmalar yapan eleştiren, eleştiriye açık olan bir yönetim anlayışına sahip.

Vali Güvenç: Paralar Bankada Durmasın, Yatırıma Dönüşsün

İnanıyorum ki 2. GAP Eylem Planı döneminde, bölgenin rengi tanınamayacak kadar değişecek, çünkü bu kaynaklarla bugün Şanlıurfa’nın rengi değişmiştir. 2 milyon dekar araziyi sulamaya başlamamızla beraber, Şanlıurfa da ev ve arsa fiyatları İstanbul la, yarışır noktaya gelmiştir. 2. GAP Eylem Planı döneminde 5 milyon dekara çıktığımız zaman tarımdan elde edeceğimiz gelirle Şanlıurfa sanayide ve üretimde patlama yapacak bu ihracata yansıyacaktır. Hepimizin buna hazırlıklı olması lazım. Yokluktan varlığa geçişe alışmamız lazım. Bu heyecanı özel sektör kuruluşlarının içinde duyması lazım. Sanayicimize sivil topluma çok iş düşüyor. Merkez Bankası kayıtlarına göre Şanlıurfa'daki banka mevduatı 1,8 milyar liradır. İş adamları bir araya gelsin. Teşvikler gelmiş, yatırım yapalım. Paralar bankada durmasın, yatırımı başka yerlere yapmayın. Türkiye'nin en geç nüfusu Şanlıurfa ve Diyarbakır'da. Artık bu çocuklar için yatırım yapma zamanı. Kardeşlik kültürünü geliştirin. El ele gönül gönüle bu ülkeyi geliştirelim. Bütün arkadaşlarımın bu heyecanı duymasını istiyorum. Her şeyin başı insanda başlıyor, insanda bitiyor. Hepimizi bu aşka ve sevgi ortamına gelmesi gerekiyor" dedi.

Vali Toprak: İnsani Gücü Artıramasak, Gelişme Noktasında Eksik Kalırız

Karacadağ Kalkınma Ajansı Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Diyarbakır Valisi Mustafa Toprak ise konuşmasında böylesine önemli bir çalışmanın mutfak çalışmasını ilimizde gerçekleştirdiklerini belirterek şunları vurguladı: “Birincisine göre ayakları yere daha sağlam basan, daha geliştirilmiş, sosyal kapasitesi ve beşeri gücü ile daha yüksek bir noktaya tecelli edecektir. Birinci GAP eylem planında ekonomik kapasitesinin artırılması, istihdam konularında çok önemli işler yapıldı. Bize gönderilen kaynakları harcamak için arkadaşlarla birlikte yoğun bir gayret içerisinde olduk. Daha önceleri ödenek sıkıntıları yaşardık ama bu 2008-2013 döneminde ise gelen parları harcamakta zorlandık. Bu sebeple beşeri gücü, insani sermayeyi mutlaka geliştirmeliyiz ve 2013 -2017 arasında uygulanacak plan çerçevesinde ekonomik gelişmenin yanı sıra beşeri gücü kalkındırıcı uygulamaları da yapmak gerekiyor. Özellikle Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ve Gençlik Spor Bakanlığının iştigal ettiği alanların mutlaka desteklenmesi gerekiyor. SODES Projelerinin, ÇATOM’ların, Toplum Merkezlerinin daha fazla kaynakla desteklenmesi gerekli. Ekonomik gelişmeyle, insani gücü eşdeğerde artıramasak, gelişme noktasında eksik kalırız diye düşünüyoruz. Ben 2. Dönemin bu konulardaki eksiklikleri tamamıyla gidereceğine inanıyorum. Tüm katılımcılarımızın talepleri de bu noktada oldu. Hem üniversitelerin altyapı eksiklerinin tamamlanmasında hem yeni eğitim sisteminin getireceği ihtiyaçların karşılanmasında bu planın önemli destek sağlayacağı kanısındayım.
Ayrıca ulaşım ağlarının Genel Bütçenin yetişmediği zamanlarda GAP Eylem Planında destek alabilmeliyiz. Sayın Başbakanımıza siz bakanlarımıza, bu konuda çalışan tüm bürokratlarımıza şükranlarımızı sunuyorum. Çünkü Diyarbakır ilk defa 13 km’lik bir çevre yoluna kavuşmuş oldu.28 km yolun ise ödenekleri hazır, ihalesi yapıldı ve 2 sene içerisinde hizmete girmiş olacak. Biz arzu ediyoruz ki, 36 km tamamlayıcı çevre yolu da tamamlanarak hizmete girsin. Bunun için de 2. GAP Eylem planın içerisinde olması gerekiyor. Demir yolu ağlarına da önem vererek, ürünlerimizin düşük bir maliyetle, limanlara ulaştırılarak, ticarete rekabet açısından avantaj sağlama noktasında olmalıyız. Tüm bu faktörleri gözettiğimiz takdirde, geleceğimizin çok daha güzel olacağı kanısındayım. Biz insanlarımız seviyoruz, birlik ve beraberliğimizi ekonomik gelişmenin de sağladığı güç ile insanlarımıza bu güzellikleri hissettirerek, farkında olmalarını sağlayarak, ulaştırmak istiyoruz. Nüfusunun yüzde, 50 si, 25 yaşın altında olan bir toplum yapısına sahibiz. Diyarbakır da özellikle kadınlarımız kızlarımız, eğitim öğretimin içindeler ama özellikle kız çocuklarımızın ortaöğrenime katılması düşük oranlarda bu yüzen onların eğitimine daha da önem vermek istiyoruz. Tüm bu katkı ve gelişmelere rağmen eğer ki iş dünyası nitelikli elaman bulmak konusunda zorlanıyorsa, elamanını dışarıdan temin ediyorsa, bu konu üzerinde daha fazla durmamız gerekiyor.

Vali Toprak: Biz İnsanlarımız Eğitmeliyiz, Eğitilmiş İnsan Yanlış Yapmaz

İşsizlik sigortası fonundan bizlere sağlamış olduğunuz desteklerin hakikaten yerli yerinde kullanılmış olduğunu düşünüyorum. Bu konuda aksaklıklar varsa da gerekli inceleme yapılarak, varsa kusuru olanlara gereği yapılır. Biz insanlarımız eğitmeliyiz, eğitilmiş insan yanlış yapmaz. 2 yılı aşkın bir süredir Diyarbakır da görev yapıyorum, özellikle Kayapınar ilçemizde Ankara’yı dahi geride bırakacak inanılmaz bir konutlaşma var çünkü insanlarımız para kazanabiliyorlar. Sadece 650 Milyon TL. 5233 sayılı kanundan dolayı destek geldi. Sadece Diyarbakır’a1 Katrilyonun üstünde tarım desteği var. GAP Eylem Planın getirdiği katkılar da malum. Kadınlarımızı, çocuklarımızı, gençlerimizi mutlaka eğitebilmeliyiz. Çocuklarımız, gençlerimizi sokaklar eğitmemeli. Bu konuda ailelerimize gereken desteği sağlayarak çocuklarımız, gençlerimizi ailelerinin onlara verdiği özenle sokağın olumsuzluklarından koruyalım. Ben inanıyorum ki 2013-2017 GAP Eylem Planı İlimiz ve ülkemiz açısından hayırlara vesile olacaktır.”

Karacadağ Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Dr. İlhan Karakoyun, toplantıda Ajans uzmanlarınca GAP Eylem Planı Revizyon çalışmaları kapsamında hazırlanan raporun sunumunu gerçekleştirdi. Karakoyun, “Arkadaşlarımız Diyarbakır ve Şanlıurfa’da kamu kurumu ve kuruluşları, yerel yönetimler, STK’lar ile 150 ayrı görüşme yaptı. Görüşmeler sonucunda yerel dinamiklerin revizyonda yer almasını talep ettikleri proje ve öneriler bir araya getirildi” dedi.