Vali Toprak “Bilindiği gibi, Bölge Planları; 3194 Sayılı İmar Kanunu’na göre sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere yapılıyor. Bu planlar; bir bölgenin kaynaklarının bölgenin potansiyelini ortaya çıkaracak şekilde, en yüksek katma değeri sağlayacak alanlara sevk edilerek, kalkınmayı hızlandırmayı hedefleyen üst ölçekli planlardır. Ortak kalkınma bilincinin yükseltilmesine yardımcı olan Bölge Planları yerelde ve ulusal çapta kurumsal aktörler için önemli bir referans belgesi niteliğindedir” dedi.
“Ekonomik Yapıda Büyük Değişim Yaşanıyor”
Artan küreselleşme eğiliminin bir taraftan ekonomilerin önündeki engelleri ortadan kaldırırken, diğer taraftan, kamunun ekonomideki rolünün azalması sonucunu doğurduğuna vurgu yapan Vali Toprak “Dünyadaki değişim trendine bakıldığında, küreselleşme ve yerelleşme süreçlerinin birlikte yaşandığı görülmektedir. Bu süreç, bölgelerin kalkınma sürecindeki önemini ve ülkelerin yanında bölgelerin de rekabetini gündeme getirmektedir. Eşanlamlı olarak yaşanmakta olan küreselleşme ve yerelleşme süreçlerinin etkisiyle, mevcut ekonomik yapılanmalar da büyük bir değişim ve dönüşüme uğramaktadır” dedi.
“Kalkınmada Bölgesel Kalkınma Merkezi Bir Rol Oynama Başladı"
Küreselleşen dünyada, sadece merkezi planlama, merkezi karar alma ve uygulama anlayışı ile yaygın bir ekonomik ve sosyal kalkınmayı gerçekleştirmenin yeterli olmadığının da anlaşıldığını ifade eden Vali Toprak “Bu durum, ekonomik kalkınma ve bölgesel gelişmenin öncü ve itici güçleri olarak yerel ve bölgesel dinamiklerin önemini arttırmış ve kalkınma anlayışında bölgesel kalkınma “merkezi bir rol” oynamaya başlamıştır. Gelinen aşamada temel anlayış; bölgesel gelişmenin tepeden–aşağı değil, yerel aktörlerin katılımıyla aşağıdan-yukarı olması doğrultusundadır. Başka bir ifadeyle, yeni bölgesel kalkınma yaklaşımı, bilgi temelli bir ekonomide, klasik yukarıdan aşağıya kalkınma anlayışını değil, aşağıdan yukarıya kalkınma anlayışını savunmaktadır. Bu anlayışa uygun olarak, ülkemizde de gerek ulusal ve gerekse bölgesel planlar, yerelin de ihtiyaç, potansiyel ve görüşlerini de dikkate alan “tabandan tavana” yaklaşımıyla hazırlanıyor” dedi.
Karacadağ Kalkınma Ajansının 2010 yılında bölge aktörlerinin katılımıyla Diyarbakır-Şanlıurfa için 2011-2013 Bölge Planını hazırlamış olduğunu belirten Karacadağ Kalkınma Ajansı Yönetim Kurulu Başkanı Vali Mustafa Toprak “Bu planda belirlenen temel eksenler plan dönemi içerisinde bölgede uygulanan programlar ve mali desteklere esas teşkil etmektedir. Bilindiği üzere 2013 yılının sonu itibariyle mevcut 9. Ulusal Kalkınma Planı ve Bölge Planının uygulama süresi dolmaktadır. Kalkınma Bakanlığının verdiği yetkiyle, yeni dönem bölge planların 2014-2023 yıllarını kapsayacak şekilde hazırlanacak” diye konuştu.
Planlar, “Katılımcı” ve “Stratejik” Bir Yöntemle Hazırlanıyor
Yeni bölgesel planlama yaklaşımının en önemli unsurlarından birinin “katılımcılık” olup planlama sürecinin, bölgedeki aktörler için “katılımcı bir öğrenme süreci” olarak ele alındığına değinen Vali Toprak, buna göre, bölgedeki dinamiklerin etkin biçimde içerisinde yer alacakları planlama faaliyetlerinde hem ortak iş yapma kültürünün gelişeceğini hem de yerelde kurumsal bilincin yükselmesinin sağlanacağını dile getirdi. Bundan böyle değişimin sadece dışarıdan beklenen bir unsur olarak görülmeyeceğini, bölge aktörlerinin dış dünyadaki değişimleri de gözeterek bölgelerinin kalkınmasında aktif rol alacaklarını söyleyen Vali Toprak “Yeni anlayışla bölge planlama, yenilikçi olmayı, yeni kalkınma fikirleri geliştirmeyi gerektirmektedir. Bu doğrultuda, TRC2 (Diyarbakır–Şanlıurfa) Bölgesi 2014-2023 Bölge Planı’nın hazırlanması sürecinde, Bölgedeki aktörlerin görüş ve katkılarını en üst düzeyde almak amacıyla, Karacadağ Kalkınma Ajansımızca Diyarbakır ve Şanlıurfa’da çeşitli çalıştay ve toplantılar gerçekleştirilecek.
Diyarbakır Merkez ile İlçelerde Tarım, Turizm, Sanayi ve Sosyal Politika Başlıklarında 9 Çalıştay Gerçekleştirilecek. 2012 yılından itibaren gerek ulusal kalkınma ve gerekse bölge planına altlık oluşturması için Ajansımız tarafından çeşitli araştırma ve toplantılar yapılıyor. Kasım ayı içerisinde “Kentleşme, Yaşam Kalitesi ve Kentsel Dönüşüm” ile “İşgücü ve İstihdam” konusunda 2 çalıştay yapıldı. Şimdi de, Diyarbakır merkez ile ilçelerde tarım, turizm, sanayi ve sosyal politika başlıklarında 9 çalıştay gerçekleştirilecektir. Kamu kurum-kuruluşları, üniversiteler, yerel yönetimler, STK’lar ve özel sektör temsilcilerinin katılacağı bu çalıştaylar aracılığıyla il merkezi ve ilçelerden yaklaşık 400 kişiye ulaşılarak, katılımcı yöntemlerle bu sektörlerdeki 2023 hedeflerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır.
Bölge Planı hazırlıkları kapsamında Diyarbakır kent merkezine yönelik çalıştaylar 25 Ocak 2013’e kadar The Green Park Otel’de gerçekleştirilecektir.
Çalıştay başlangıcında Bölge Planı hazırlıkları hakkında genel bilgilendirme yapılacak ve sektör sunumları gerçekleştirilecektir. Sektör ve tematik alanlara ilişkin geliştirilen anketler katılımcılar tarafından doldurulacak, sektöre/tematik alana ilişkin sorun ve gelişme alanları belirlenerek önceliklendirilecektir. İlçelere yönelik çalıştaylar ise, Şubat ayı içerisinde gerçekleştirilecektir. Ergani, Silvan ve Bismil ilçeleri için yapılacak çalıştaylar ilçe merkezlerinde düzenlenecektir. Çüngüş, Çermik, Eğil, Dicle, Çınar, Hani, Kocaköy, Lice, Kulp ve Hazro ilçeleri için yapılacak çalıştaylar Diyarbakır merkezde düzenlenecektir” dedi.
Son olarak benzer çalışmaların Şanlıurfa ve İlçelerinde de gerçekleştirileceğini belirten Vali Toprak Çalıştaylarda kent merkezi ve ilçeler düzeyinde sektörel gelişimin değerlendirilmesinin, tematik alanlard1a sorunların tartışılmasının ve plan dönemi için gelişme stratejilerinin oluşturulmasının hedeflendiğini sözlerine ekledi.